کامپوزیت دندان چیست؟
کامپوزیت دندان یکی از درمان هایی است که برای ترمیم، زیباسازی و پر کردن دندان های آسیب دیده مورد استفاده قرار می گیرد. مواد کامپوزیتی حالتی خمیری شکل دارند و رنگ آن ها مشابه رنگ دندان های طبیعی است. به طور معمول، هنگام ترمیم دندان، لایه ای از مواد کامپوزیتی بر روی دندان آسیب دیده قرار داده می شود و سپس توسط متخصص به آن فرم داده خواهد شد. پس از فرم دهی نیز، دندانپزشک متخصص به واسطه نوری آبی رنگ، کامپوزیت دندان را سخت کرده و تثبیت می کند. در ادامه به بررسی انواع کامپوزیت دندان پرداخته و مزایا و معایب این درمان را مورد ارزیابی قرار می دهیم.
کامپوزیت برای زیباسازی دندان به کار برده می شود
انواع کامپوزیت دندان
کامپوزیت جزو مواد رزینی به شمار می آید و بر اساس اندازه ذرات و تعداد آن ها، به انواع مختلفی تقسیم می شوند. همچنین هر کدام از انواع کامپوزیت دندان کاربرد خاصی داشته و در موارد به خصوصی مورد استفاده واقع می شود. به صورت کلی می توان ۴ دسته بندی رایج را برای کامپوزیت دندان در نظر گرفت که به شرح زیر است:
- کامپوزیت میکروفلید
- کامپوزیت هیبرید
- کامپوزیت نانوفیلد
- IPS ونیر
هر کدام از موارد فوق، کاربرد خاصی دارند و این کاربرد بر اساس ویژگی های ساختاری آن ها مشخص می شود. برای مثال، استفاده از کامپوزیت برای دندان های ردیف جلو به دلیل حفظ زیبایی، اهمیت دارد. اما کامپوزیتی که برای دندان های تخت مورد استفاده قرار می گیرد، می بایست استحکام بیشتری داشته باشد تا دندان به خوبی بتواند وظیفه جویدن مواد غذایی را انجام دهد. در ادامه هر کدام از انواع کامپوزیت دندان را مورد بحث قرار می دهیم:
کامپوزیت میکروفیلد
این نوع کامپوزیت بیشتر برای ترمیم دندان های جلویی کاربرد دارند. این نوع کامپوزیت، ذرات ریزتری داشته و نسبت به سایر انواع این متریال، استحکام کمتری خواهد داشت. البته مزیت این کامپوزیت این است که جلوه زیباتری را ایجاد نموده و سطحی صاف و براق را برای دندان به ارمغان می آورد. هر چقدر که کامپوزیت سطح صاف تری داشته باشد، کمتر رنگ گرفته و نیاز آن به پولیش کاری دوره ای نیز کاهش پیدا می کند.
کامپوزیت هیبرید
این نوع کامپوزیت به دلیل ذرات بزرگتر و استحکام بیشتری که دارد، برای دندان های تخت مورد استفاده قرار می گیرد.
کامپوزیت نانو فیلد
این نوع کامپوزیت به شکل طراحی و تولید شده است که استحکام بالا و زیبایی را به صورت همزمان ارائه می دهد.
IPS ونیر
این مورد یکی از جدیدترین مدل های کامپوزیت است که برای ترمیم دندان به کار برده می شود. این نوع کامپوزیت دارای ذرات سرامیکی بوده و به همین دلیل، نسبت به نمونه های قبلی از مقاومت و استحکام بیشتری برخوردار خواهد بود. این کامپوزیت را می توان به عنوان شبیه ترین نمونه به لمینت سرامیکی در نظر آورد.
به طور معمول، انواع کامپوزیت دندان در رنگ های متعددی قابل استفاده خواهند بود. تنوع رنگ کامپوزیت در طیف مایل به سفید، به دلیل لزوم هماهنگ شدن آن با دندان، قابل توجه قرار می گیرد.
کامپوزیت در چه مواردی به کار برده می شود؟
می توان گفت که درمان کامپوزیت دندان در طیف وسیعی از مشکلات دندان کاربرد داشته و مورد استفاده قرار می گیرد. موارد کاربرد درمان کامپوزیت به شرح زیر است:
- اصلاح و بهبود ویژگی های ظاهری دندان نظیر فرم و رنگ
- اصلاح و بهبود وضعیت دندان هایی که با فرمی غیر استاندارد رشد کرده اند، مانند دندان های کوچک
- رفع فواصل زیاد بین دندانی و بازگرداندن آن به حالت طبیعی
- سفید کردن دندان های جلویی
- رفع و درمان بی نظمی های مختصر در دندان های جلویی
رفع و درمان بی نظمی های مختصر در دندان های جلویی
مزایای این روش درمانی
این شیوه درمانی کمک می کند تا ناهنجاری های جزئي دندان بر طرف شده و وضعیت دندان ها به طرز چشمگیری بهبود پیدا کند. برای مثال، کامپوزیت دندان کمک می کند تا فرم و رنگ دندان به حالت عادی برگشته و مشکلات کاهش پیدا کنند. همچنین در این شیوه درمانی، نیازی به تراشیدن دندان ها و زیرسازی های تهاجمی نیست. بلکه فقط روکش بر روی سطح دندان چسبانده خواهد شد و سپس با نور مخصوص تثبیت می شود. علاوه بر این، کامپوزیت نسبت به روش های مشابهی نظیر لمینت، مقرون به صرفه تر بوده و هزینه کمتری را ایجاد خواهد کرد.
روکش های کامپوزیتی به راحتی قابل ترمیم بوده و فرآيند درمان در این حالت بسیار کوتاه تر از استفاده از لمینت دندان خواهد بود. همچنین در این روش درمانی، احتیاجی نیست که به بیمار داروی بی حسی تزریق شود.
کامپوزیت پس از نصب به وسیله نور مخصوص بر روی دندان تثبیت می شود
معایب
شاید بتوان گفت که کامپوزیت بیشتر از سایر متریالی که برای ترمیم دندان مورد استفاده قرار می گیرند، لک پذیری دارد. بدین ترتیب می بایست به صورت منظم نسبت به پولیش کردن آن اقدام نمود تا کامپوزیت بر اثر مصرف مواد غذایی و نوشیدنی هایی نظیر چای و قهوه، تغییر رنگ ندهد. علاوه بر این، این شیوه برای زیبا سازی دندان هایی با تعداد محدود مناسب خواهد بود. اما در زمانی که تعداد دندان ها افزایش می یابد، بهتر است از شیوه های دیگر نظیر لمینت استفاده شود.
