ارتودنسی دندان یکی از کاربردی ترین شیوه هایی است که برای اصلاح ناهنجاری های دهان و دندان به کار برده می شود. به طور کلی، اغلب شیوه های درمانی و اصلاحی را می توان برای اکثر سنین مورد استفاده قرار داد. اما طبیعی است که برخی از این شیوه ها، برای سنین خاصی بیشتر به کار برده شده و درمان نتیجه بخش تری را به دنبال داشته باشند.

درمان ارتودنسی دندان نیز جزو این شیوه های اصلاحی به شمار می آید. استفاده از این شیوه، علاوه بر مزایایی که ارائه می کند، به کاهش عوارض جانبی درمان نیز منجر خواهد شد. پس می توان ارتودنسی را درمانی در نظر آورد که در سنین مختلف، نتایجی گاها متفاوت را ایجاد می کند. به همین جهت، در ادامه به بررسی سن مناسب درمان ارتودنسی دندان پرداخته و آن را مورد بحث و بررسی قرار می دهیم.

درمان ارتودنسی در سنین پایین، نتیجه بهتری را به ارمغان می آورد

در چه سنی می توان برای معاینه ارتودنسی دندان اقدام نمود؟

طبق توصیه انجمن ارتودنسی آمریکا، بهتر است هنگامی که کودک به سن 7 سالگی می رسد، برای اولین بار وضعیت دهان و دندان او توسط یک ارتودنتیست ارزیابی شود. این معاینه، وضعیت کلی دهان و دندان را مورد ارزیابی قرار می دهد، ولی الزامی را به جهت شروع درمان ایجاد نمی کند. این معاینات سبب می شود که وضعیت دندانی کودک کنترل شده و در صورت بروز احتمال آسیب، برای شروع درمان برنامه ریزی انجام خواهد شود. در این حالت، متخصص اردتودنسی مشخص می کند که با توجه به وضعیت دندان ها، بهتر است تا در چه سنی مداخلات ارتودنسی دندان آغاز گردد.

به صورت کلی، در سن 7 سالگی دندان های دائمی کودک نمایان شده و جایگزین دندان های موقتی خواهند شد. به همین دلیل می توان نحوه ظهور و بروز آن ها را با حالت نرمال مقایسه نموده و از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری به عمل آورد.

سن مناسب برای آغاز درمان

برای تشخیص زمان مناسب شروع مداخلات ارتودنسی دندان، لازم است تا سطح و میزان ناهنجاری های دندان به طور کامل مورد ارزیابی قرار گیرد. اگر ناهنجاری فک به دلیل ناهنجاری دندان ها ایجاد شده باشد، لازم است تا درمان در سنین پایین تر شروع شود. اما در برخی از موارد، ناهنجاری و بدشکلی دندان ها هیچ عارضه خاصی را به فک کودک تحمیل نخواهد کرد.

در این موارد نیازی نیست برای شروع درمان عجله کرد، بلکه می توان درمان را به سنین 10 الی 12 سالگی موکول کرد. به طور معمول، ارتودنتیست ها در سنین پایین مانند 7 سالگی، درمان ارتودنسی را آغاز نمی کنند. مگر اینکه درمان در آن سن به عنوان یک امری ضروری در نظر گرفته شود و کودک از ناهنجاری های شدید فک و دندان رنج ببرد.

درمان ارتودنسی برای موارد حاد، از سنین پایین آغاز خواهد شد

مزیت ارتودنسی دندان در سنین پایین

 اگر مشکلات دندانی، فک را تحت تاثیر خود قرار دهد، احتمالا درمان و اصلاح ناهنجاری فک در سنین بالا با مشکل همراه خواهد بود. به همین جهت ،ترجیح این است که برای افزایش بازدهی درمان و کاهش هزینه های درمانی، درمان در همان سنین کودکی آغاز گردد. به همین جهت همواره توصیه می شود که در سنین پایین و به صورت دوره ای، معاینات ارتودنسی انجام پذیرد. این موضوع سبب می شود که کودک دندان هایی صاف و یکدست داشته و با مشکلات و ناهنجاری های فک و دندان روبرو نگردد.

طور درمان ارتودنسی در سنین پایین به چه شکل است؟

 می توان  گفت که افزایش سن سبب می شود تا میزان و سرعت رشد فک و دندان ها کمتر شده و در نهایت متوقف گردد. به همین جهت، انجام درمان ارتودنسی دندان و سایر درمان های اصلاحی دندان و فک در سنین بالا با دشواری خاصی همراه است. البته در این سنین نیز می توان بهبود قابل توجهی را شاهد بود و نتایج امیدوار کننده ای را دریافت کرد. اما این مداخلات در سنین پایین، با سرعت بیشتری انجام می پذیرند و این به دلیل رشد فک و دندان هاست.

در سنین پایین دندان ها، لثه و فک کودک وضعیت بهتری دارد و این موضوع سبب اصلاح پذیری بهتر و بیشتر خواهد شد. البته طول دوره درمان مداخلات ارتودنسی به نوع ناهنجاری و وضعیت فک و دندان نیز وابسته است.

استفاده از درمان ارتودنسی در سنین پایین، احتمال بازگشت مشکل را کاهش می دهد

آیا ممکن است پس از درمان، مشکل بازگشت پیدا کند؟

بسیاری از افرادی که کودکان خود را برای انجام معاینات ارتودنسی دندان به دندانپزشک ارجاع می دهند، این سوال را مطرح می کنند که آیا ممکن است پس از انجام درمان ارتودنسی در سنین پایین، مشکل و ناهنجاری در سنین بالاتر بازگشت پیدا کرده و وضعیت به حالت قبل بازگردد؟ در پاسخ به این سوال باید گفت: خیر. پس از انجام ارتودنسی، وضعیت دندان ها و فک در حالت استاندارد و بهنجار تثبیت شده و مانع از بروز مجدد مشکل و بازگشت آن خواهد شد.

البته باید به این نکته توجه داشت که احتمال بازگشت ناهنجاری در درمان هایی که در بزرگسالی انجام می شوند، بیشتر خواهد بود. همچنین یکی از مواردی که تاثیر قابل توجهی بر روند بهبودی و ماندگاری تاثیرات درمان دارد، مراقبت های پس از درمان ارتودنسی دندان است. زیرا با انجام مراقبت های اصولی و رعایت نکاتی که دندانپزشک به بیمار آموزش می دهد، می توان نتایج مثبت درمان را تثبیت نمود.